DeFi
Đánh giá Yearn Tokenomic - Từ nắm bắt cơ hội đến tạo ra giá trị
#
Marketing
24 phút đọc
04/11/2022
20
0
0

Nội dung chính

  • Mô hình veToken (ký quỹ bỏ phiếu hay vote-escrow) sắp được phát hành của Yearn sử dụng khóa phiếu bầu (vote-locking) và vault gauges để phân bổ nguồn thu từ giao thức (mua lại YFI).

  • Việc khóa phiếu bầu khuyến khích YFI holder phù hợp với sức khỏe (health) lâu dài của Yearn bằng cách tăng quyền quản trị của mình và chia sẻ quyền sở hữu YFI dựa trên quy mô và thời gian cam kết của người dùng.

  • Việc triển khai veToken của Yearn là độc nhất: Yearn là một công cụ tổng hợp lợi nhuận hay yield aggregator (chứ không phải AMM-DEX), cung cấp cho người dùng mức tăng tối đa gấp 10 lần và phần thưởng gauge/vote-lock dựa trên thu nhập từ giao thức (thông qua YFI được mua lại) chứ không phải lượng phát thải token.

  • Gauge thúc đẩy khuyến khích người dùng lớn nhất của Yearn cũng trở thành YFI holder lâu dài, trong khi chi phí cơ hội xung quanh mức tăng tối đa 10 lần có khả năng tạo ra một hệ sinh thái hối lộ/tổng hợp có ảnh hưởng.

Sự kiện chính trong phần khởi đầu huyền thoại của Yearn là “fair launch” của token quản trị gốc YFI.

Vào giữa năm 2020, nhà phát triển chính Andre Cronje đã phân bổ toàn bộ nguồn cung YFI thông qua một quy trình mở (khai thác thanh khoản hay liquidity mining), trao lại quyền kiểm soát dự án cho một cộng đồng gắn bó và hiệu quả. Quá trình tưởng thưởng diễn ra khoảng hai tháng sau đó, với giao dịch YFI ở mức hơn 40,000 USD.

Bất chấp hiệu suất kinh hoàng mang tính tiên phong của YFI và các nguyên tắc cơ bản mạnh mẽ và cộng đồng nhiệt tình của Yearn, hiệu suất năm 2021 của YFI vẫn còn nhiều điều đáng suy ngẫm.

YFI không chỉ trượt giá trong năm so với toàn bộ ngành crypto nói chung, từ hơn 30 ETH/YFI xuống còn khoảng 5 ETH/YFI, YFI còn thua xa so với hầu hết các dự án “DeFi 1.0” khác (như UNI, COMP, SNX,...).

Vào cuối năm 2021, để củng cố mối liên hệ giữa hiệu suất của Yearn và YFI, Yearn token holder đã thông qua YIP-65: Evolving YFI Tokenomics. Điểm mấu chốt của việc triển khai veToken sắp được phát hành của Yearn rất quen thuộc: chuyển quyền quản trị cho những holder dài hạn, tích cực.

Tuy nhiên, việc giới thiệu các thông số mới, chẳng hạn như mức tăng tối đa 10 lần và lợi tức thay đổi (thu nhập từ giao thức) được phân bổ bằng cách sử dụng YFI đã mua lại, sẽ đưa chúng ta vào lãnh thổ chưa được khám phá.

Yearn là gì? 

Yearn là công cụ tổng hợp lợi nhuận DeFi lớn nhất, với khoảng 500 triệu USD tài sản đang quản lý (AUM). Nguồn thu chính của Yearn là yVaults chạy các chiến lược động, do cộng đồng phát triển trên DeFi.

Mặc dù sự phát triển ban đầu của giao thức đến từ người dùng cá nhân, nhưng việc ra mắt Yearn Partnership Program vào năm 2021 đã khiến các giao thức khác trở thành một phân khúc đáng kể trong cơ sở khách hàng của Yearn.

Tổng quan về YFI

Vào giữa năm 2020, YFI đã được phát hành thông qua một chương trình khai thác thanh khoản kéo dài một tuần dưới hình thức “fair launch”. Fair launch của Yearn có tổng nguồn cung ban đầu 30,000 YFI được phân bổ cho các nhà cung cấp thanh khoản, không có pre-mine cho nội bộ (các nhà phát triển của Yearn, backer,...) hoặc ngân quỹ Yearn.

Kể từ đó, Yearn đã được quản lý bởi YFI holder, YFI holder có thể gửi và bỏ phiếu cho các đề xuất off-chain, được gọi là Yearn Improvement Proposals (YIPs) thông qua Snapshot. Ngoài việc quản trị nền tảng và token, YFI holder được hưởng một phần từ thu nhập của giao thức.

Vào đầu năm 2021, một số thay đổi lâu dài đã được thực hiện đối với ngân quỹ và token của Yearn.

  • Cấu trúc phí mới cho yVaults (theo YIP-51).

  • Ngân quỹ của Yearn bắt đầu thu phí quản lý 2% và phí thực hiện (performance fee) 10%.

  • Một sự chuyển đổi trong cách phân phối thu nhập từ giao thức, từ phần thưởng staking đến buyback (YIP-56, BABY: Buyback và Build Yearn).

  • Tăng 22% nguồn cung YFI ban đầu lên 36,666 YFI (YIP-57).

  • Một phần ba trong số 6,666 YFI mới (tương ứng 2,222 YFI) đã được trao cho những người đóng góp chính thông qua các gói lưu giữ được vest (vested retention package) và 2/3 còn lại (4,444 YFI) được phân bổ vào ngân quỹ của Yearn.

Những thay đổi này đã cho phép Yearn vận hành ngân quỹ của mình và triển khai một cách thức mới để nắm bắt doanh thu và phân phối thu nhập cho các YFI holder.

BABY: Buyback và Build Yearn 

Theo Buyback và Build Yearn (BABY), thay vì dùng thu nhập từ giao thức làm phần thưởng staking, Yearn bắt đầu mua lại (buy back) YFI và hold trong ngân quỹ của mình. Động lực cho sự thay đổi này là hỗ trợ ngân quỹ mới của giao thức chưa đầy một năm tuổi cho các sáng kiến trong tương lai, đồng thời duy trì mối liên hệ giữa giá trị YFI và thu nhập của Yearn.

Tuy nhiên, một vài tuần sau khi BABY (YIP-56) được phê duyệt, yvDAI vault đã bị khai thác. Yearn đã mất khoảng 9 tháng (đến tháng 12 năm 2021) để xây dựng lại ngân quỹ của mình (một bộ đệm stablecoin trị giá 30 triệu USD) và thực sự bắt đầu chuyển thu nhập sang buyback. Cho đến nay, Yearn đã sử dụng 22.4 triệu USD để mua lại, bổ sung 1,111 YFI (khoảng 3% nguồn cung lưu hành) vào ngân quỹ của mình.

Mặc dù vấn đề bây giờ đang được thảo luận, nhưng điều thú vị là lưu ý rằng buyback chỉ thực sự bắt đầu có quy mô lớn vào khoảng thời gian cộng đồng bắt đầu thảo luận về các cách cải thiện YFI tokenomic. Thật không may, các yếu tố gây nhiễu lớn chẳng hạn như xu hướng tồi tệ chung của thị trường và sự phấn khích xung quanh mô hình veYFI mới, khiến cho việc xác định tác động của BABY đối với giá YFI trở nên khó khăn.

Phát triển YFI Tokenomics 

Dòng tweet được thảo luận trong cộng đồng Yearn…

Bất chấp tình trạng của BABY vào thời điểm đó, bài tweet này đã khơi mào cho một quá trình hình thành ý tưởng có phương phápcó liên quan cho một bản cải tiến YFI tokenomics. Khoảng hai tháng sau, một nhóm các thành viên cộng đồng Yearn đã phát hành YIP- 65: Evolved YFI Tokenomics. Đề xuất phác thảo một kế hoạch tuần tự gồm bốn bước nhằm tăng quyền bỏ phiếu và buy-back YFI cho YFI holder tích cực, lâu dài. Đề xuất được thông qua vào cuối tháng 12 năm 2021 với hơn 99% số phiếu thuận.

Đề xuất phác thảo kế hoạch bốn bước:

  1. Staking vault (xYFI): Phân phối YFI đã mua lại cho vault staker.

  2. Vote-locked YFI (veYFI): Vote locking theo kiểu của Curve. Quyền bỏ phiếu và phần thưởng phụ thuộc vào thời gia lock (tối đa 4 năm).

  3. Vault gauges và bỏ phiếu: Phần thưởng YFI được phân phối thông qua gauges, nơi yVault depositor stake yVault của mình (yTokens). Gauges nhận được YFI để phát hành dựa trên phiếu bầu của veYFI holder hai tuần một lần và YFI locker kiếm được phần thưởng dựa trên veYFI weigh và số dư tài sản gửi của họ.

  4. Tính năng “Useful work”: Mở rộng phạm vi của veYFI, về mặt kiểm soát giao thức/phần thưởng.

Vì Yearn là mã nguồn mở nên trạng thái phát triển đã được công khai. Trên thực tế, điều này cho phép các nhà phát triển của Yearn bỏ qua hai bước đầu tiên của kế hoạch - chuyển thẳng sang bước ba, vault gauges và bỏ phiếu. Vì mỗi bước được xây dựng dựa trên bước cuối cùng, bản phát hành sẽ vẫn bao gồm các thành phần của bước một và hai. Trên thực tế, bản phát hành đầu tiên sẽ bắt đầu veYFI và chuyển sang vault gauges và bỏ phiếu ngay sau đó.

Vault Gauges hoạt động như thế nào?

Cụ thể hơn, mô hình tokenomics mới của Yearn đang giới thiệu hai khái niệm: vote-locking và vault gauges. Bất kỳ YFI holder nào cũng có thể lock YFI của mình để nhận veYFI - đại diện cho quyền quản trị và chia sẻ thu nhập từ giao thức. Tuy nhiên, với sự ra đời của vault gauges, veYFI lockers với tài sản gửi yVault thực sự có khả năng sử dụng toàn bộ hệ thống mới và tối đa hóa phần thưởng.

Tổng quan về veYFI

Cơ chế của veYFI khá giống với các mô hình veToken khác: holder có thể lock YFI để nhận eYFI (không thể chuyển nhượng). Thời gian lock có thể kéo dài tối thiểu một tuần và tối đa là bốn năm.

veYFI được tính trọng số (weight) tính theo thời gian lock (bốn năm tính 100%, một năm là 25%,...). Trọng số giảm dần khi thời gian lock còn lại giảm, thời gian lock luôn có thể được kéo dài thêm đến thời hạn lock tối đa.

Tuy nhiên, có một điểm khác biệt là veYFI holder có thể thoát lock sớm và chịu phạt (có thể thay đổi). Nếu thời hạn lock còn lại lớn hơn ba năm, mức phạt là 75% YFI đã lock. Nếu không, mức phạt (tính theo phần trăm YFI đã lock) được tính bằng cách chia thời gian lock còn lại cho bốn năm.

Đánh đổi cho việc lock YFI, veYFI holder nhận được:

  • Được mua lại YFI (từ BABY), thông qua lợi tức được tăng cường trên các khoản tài sản gửi yVault và một phần của tất cả các phần thưởng gauge chưa được nhận

  • Phí phạt thoát lock veYFI sớm

  • Quyền quản trị, bao gồm cả gauge weight và quyết định cách phần thưởng staking được phân phối trên yVaults. Nói cách khác, YFI holder không lock token sẽ không có quyền quản trị.

Về cốt lõi, veYFI đang khuyến khích YFI holder phù hợp với sức khỏe lâu dài của Yearn. Dựa trên cam kết của holder, như được dự báo bằng kích thước và thời hạn của lock không thể chuyển nhượng, veYFI locker tăng quyền quản trị và chia sẻ quyền sở hữu YFI.

Gauges hoạt động như thế nào?

Được xây dựng trên nền tảng của veYFI, ở điểm giao nhau giữa phân phối phí và quản trị, gauge weight là trọng tâm của tokenomics mới của Yearn. Về phía quản trị, cứ hai tuần một lần, veYFI holder bỏ phiếu về cách thu nhập từ giao thức (mua lại YFI) nên được phân phối trên gauges (mỗi gauge được liên kết với một yVault). Sau đó, những người gửi tài sản vào Vault có thể stake yTokens của họ vào các gauge tương ứng.

Mức tăng gauge của các staker được tính theo cùng một công thức mà Curve sử dụng. Mỗi gauge có các ngưỡng tăng khác nhau dựa trên tổng số tài sản gửi vào yVault, staker veYFI lock và số lượng YFI được phân bổ cho gauge. Tuy nhiên, những điểm tương đồng với hệ thống gauge của Curve chỉ dừng lại ở các điểm trên. Ngoài mức tăng tối đa 10 lần (khác với với mức tăng tối đa 2.5 lần của Curve), có phương pháp phân phối khá khác biệt.

Mức tăng được tính toán xác định tỷ lệ phần trăm trong tổng số phần thưởng mà gauge staker kiếm được và được phân phối cho các veYFI locker.

Ví dụ: 

  1. Gauge staker Alex, không có veYFI lock, được tăng 1 lần. Alex giữ 10% phần thưởng gauge mà anh ấy có thể kiếm được. 90% còn lại được phân phối cho tất cả các veYFI được lock.
  2. Gauge staker Bella, có veYFI lock, có mức tăng gấp 5 lần. Bella giữ 50% phần thưởng gauge mà cô ấy có thể kiếm được. 50% còn lại được phân phối cho tất cả các veYFI được clock.
  3. Gauge staker Chris, có veYFI clock, có mức tăng gấp 10 lần. Chris giữ 100% phần thưởng gauge mà anh ấy có thể kiếm được. Không  phân phối bất kỳ phần nào cho veYFI locker.

Các tính năng và tiện ích khác

Thành phần cuối cùng và kết thúc mở nhất của bản nâng cấp là tạo ra các tính năng “useful work" trên veYFI, như đã giải thích trong bước bốn. Mặc dù việc tập trung vào tiện ích bổ sung có thể còn khá sớm vì veYFI chưa được phát hành và yVaults V3 vẫn đang trong quá trình phát triển nhưng cũng đã có một số tiến triển nhất định.

YIP-66: Streamlining Contributor Compensation là tiện ích đầu tiên và duy nhất cho đến nay được chính thức phê duyệt được xây dựng trên veYFI. Ở cấp độ cao, hệ thống mới này thay thế một số quy trình bồi thường đã có từ trước bằng veYFI locking. Đặc biệt:

  • Bỏ các hợp đồng YFI vesting và chuyển các khoản vest hiện có sang veYFI lock

  • Cung cấp cho những người đóng góp tùy chọn nhận một phần (hoặc tất cả) khoản bồi thường của họ trong YFI chiết khấu (được xác định bởi thời gian clock veYFI)

  • Tính phí hiệu suất của Nhà chiến lược (10% lợi nhuận yVault) và thanh toán bội số thu nhập ròng trước đây dưới dạng locked veYFI (bội số được xác định theo thời gian lock)

Giờ đây, tất cả những người đóng góp, bao gồm cả các nhà chiến lược, (theo mặc định) sẽ được bồi thường bằng stablecoin. Ngân quỹ sẽ thanh toán YFI bằng cách sử dụng quỹ dự trữ được mint bằng YIP-57 (trái ngược với buyback). Sau đó, doanh thu thêm có thể được sử dụng để buyback YFI thêm thông qua BABY.

Các ý tưởng khác về “useful work” cũng theo một mạch tương tự - cụ thể là sử dụng veYFI để bồi thường cho các thành viên cộng đồng vì đã giúp tăng thêm giá trị cho giao thức. Một số ý tưởng cho các hoạt động gia tăng giá trị bao gồm cung cấp bảo hiểm, định cấu hình các thông số vault và thiết lập phí.

Ngân quỹ DAO và ve-Aggregator(s) 

Việc tăng số tài sản gửi qua yVault sẽ thu hút cả hai phân khúc trong cơ sở người gửi tài sản của Yearn: giao thức và cá nhân. Tuy nhiên, cách tiếp cận để đạt được phần thưởng có thể khá khác nhau giữa hai nhóm.

Ví dụ, bên gửi tài sản yVault lớn nhất là giao thức DeFi Alchemix, đã bỏ phiếu để mua YFI trị giá 500,000 USD cho ngân quỹ DAO của mình được lock trong veYFI.

Mặc dù các ngân quỹ khác cũng có thể có khả năng và sẵn sàng lock số vốn cần thiết để tăng cường, nhưng điều này khó có thể xảy ra đối với nhiều người dùng. Tuy nhiên, với mức tăng tối đa 10 lần, chi phí cơ hội của việc không thực hiện là khá cao. Do đó, có thể sẽ có một hệ sinh thái mạnh mẽ của các trình tổng hợp và các giao thức bribing.

Lập mô hình tác động

Kể từ khi mô hình veToken được sử dụng trên DeFi, có những dự án tham chiếu hiện có giúp ta hiểu các động lực liên quan. Tuy nhiên, một số khác biệt quan trọng vẫn tồn tại. Ví dụ, cho đến nay, mô hình veToken đã được sử dụng bởi các sàn giao dịch phi tập trung (DEX). Đặc biệt, các DEX tập trung vào các giao dịch hoán đổi stablecoin (ví dụ: Curve, PlatypusWombat), với các chương trình khai thác thanh khoản dựa trên phát thải tích cực.

Không riêng việc Yearn không phải là DEX, mà bản thân YFI cũng có nguồn cung hạn chế và không có phân bổ dành trước cho các ưu đãi. Vì vậy, để thực sự hiểu được tác động của việc chuyển đổi sang veYFI, ta cũng phải hiểu từng phần một của hệ thống từ cơ sở.

YFI

Trong khi mô hình mới sẽ “unlocking” khoảng 1,111 YFI bought back, veYFI có thể trở thành một YFI thậm chí còn mạnh hơn. Chúng ta có thể xem qua các mô hình lock tương tự để hiểu rõ hơn tác động của việc áp dụng veYFI.

Mỗi giao thức đều có các biến khác nhau khi thực hiện, nhưng để hiểu rõ hơn mô hình này chúng ta có thể dự đoán mức lock cuối cùng là 50% cung lưu hành (18,333 YFI) với thời gian lock trung bình là ba năm. Con số ước tính sẽ là khoảng 13,750 veYFI.

Ngoài việc loại bỏ YFI khỏi thị trường, không giống như các mô hình veToken khác, lợi tức cơ sở (bought back YFI cộng với phí phạt rút tài sản sớm) sẽ được thu từ nguồn cung lưu hành thay vì do phát thải.

Mặc dù cách làm này có những tác động tiêu cực tiềm ẩn (sẽ được thảo luận bên dưới), nhưng có thể có tác động mạnh mẽ đến dòng vốn và sự thả nổi. Tất nhiên sẽ có áp lực bán nhất định, khi ngân quỹ DAO trả lãi (lợi tức YFI) cho holder hoặc đạt mức lợi nhuận giảm dần (mức tăng tối đa). Tuy nhiên, động lực cốt lõi vẫn được duy trì: nguồn cung YFI cố định chuyển từ những holder ít cam kết với dự án (bán token trên thị trường, rút locked YFI sớm) sang những locker dài hạn.

veYFI Yield 

Một trong những giả định chính làm cơ sở cho mô hình veYFI là lợi tức sẽ đủ lớn và hấp dẫn để holder và depositor lock token của mình. Kể từ khi buyback thực sự triển khai sôi động vào tháng 12 năm 2021, ngân quỹ của Yearn đã chi 21.82 triệu USD (tương ứng khoảng 1,193 YFI) hàng năm. Giả sử tỷ lệ buyback bằng nhau và 13,750 veYFI, thì con số này sẽ đạt mức trung bình 8.7% APY tính theo YFI.

Tất nhiên, đây là một quan điểm cực kỳ đơn giản về lợi tức veYFI, khi một số yếu tố tác động. Ví dụ: ngân quỹ Yearn có YFI được tích lũy giá trị khi ra mắt, kế hoạch phân bổ tuyến tính (theo một mốc thời gian không xác định), thúc đẩy lợi tức.

Mặt khác, các chi phí bất ngờ có thể cản trở thu nhập (doanh thu - chi phí), điều này sẽ làm giảm các khoản buyback và do đó làm giảm lợi tức. Các bribing protocol và khoản phạt rút tài sản sớm là hai nguồn lợi nhuận khác nhau. Hơn nữa, vì việc bổ phối phí lần đầu tiên thông qua yVault gauges của, lợi tức sẽ thay đổi đáng kể dựa trên lock (tăng cường) và tài sản gửi của người dùng.

Ba yếu tố: lợi tức veYFI, thu nhập từ giao thức và tài sản gửi được kết nối chặt chẽ trong hệ thống này.

Trái ngược với các mô hình veToken được xây dựng dựa trên phát thải cố định, trong đó TVL tăng làm giảm lợi tức, hệ thống này thích nghi với sự gia tăng tương ứng của lợi tức. Đây là một ví dụ tuyệt vời về tính phản xạ (reflexivity) được biết đến của DeFi. Tuy nhiên, một lưu ý cần thận trọng là tính phản xạ có thể tác động tích cực nhưng cũng có thể tác động tiêu cực.

Ngân quỹ DAO

Để hiểu rõ hơn về cơ sở toán học liên quan đến các giao thức sử dụng vault của Yearn, ta nên xem xét giao thức DeFi chẳng hạn như Alchemix. Ta có thể hiểu rõ những gì Alchemix có thể đạt được vì Yearn sẽ sử dụng công thức tương tự như Curve để tính toán phần thưởng vault gauge.

Hiện tại, Alchemix có khoảng 43.5 triệu USD trải dài trên bốn yVault. Những yVault này có tổng tài sản là 197.8 triệu USD. Giả sử số lượng yTokens locked trong vault gauges tương xứng với số lượng YFI locked, tương đương 98.9 triệu USD (50%) được gửi qua bốn gauge đó (lưu ý: giả định này có thể thấp tùy thuộc vào tài sản gửi ve-aggregator gauge). Vì Alchemix có kế hoạch lock tối đa 50 YFI để đổi lấy 50 veYFI trong số 13,750 veYFI giả định. Cuối cùng, phần thưởng 1,193 YFI giả định trước đây sẽ được phân bổ đồng đều trên các gauge (tính theo yVault TVL).

Theo những giả định này, Alchemix có thể kiếm được khoảng 11.5 YFI cho các depositor hoặc 23% APY dựa trên 50 veYFI. Tính toán này cũng không bao gồm lợi nhuận bổ sung được từ việc buyback YFI. Hiện tại, Alchemix có kế hoạch lock tối đa phần thưởng YFI và tăng chỉ số gauge.

ve-Aggregators và Bribing Protocols 

Bất cứ dự án nào áp dụng mô hình veToken cũng sẽ xuất hiện các giao thức aggregator và bribing.

Nhìn vào mối quan hệ giữa Curve và Convex, Convex có 70% token Curve LP được stake trong gauge và không có đối thủ cạnh tranh thực sự. Tuy nhiên, mức tăng tối đa của Curve là 2.5 lần trong khi các gauge của Yearn sẽ tăng lên 10 lần. Với chi phí cơ hội lớn hơn, ta có thể mong đợi nhiều yVault Token holder gửi tài sản bằng các ve-aggregator thay vì trực tiếp vào các Yearn gauge (sử dụng vote lock) hơn nữa.

Yearn sẽ không có cơ chế whitelisting, nghĩa là không có ve-aggregator nào sẽ có quyền truy cập độc quyền vào vote-locking. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu điều này có cản trở động lực Curve-Convex (hoặc Balancer-Aura) của một aggregator thống trị hay không vì các ve-aggregator có quán tính riêng.

Mặc dù lợi thế của người đi trước sẽ là rõ ràng, nhưng ve-aggregator có thể vượt lên sớm (ví dụ: thông qua các ưu đãi) có thể tiếp tục thu hút các khoản gửi YFI bên ngoài. Tất nhiên, điều này giả định rằng tất cả những yếu tố khác đều ngang nhau (thương hiệu, giao diện/trải nghiệm người dùng, bảo mật, tokenomics,...). Nếu loại bỏ giả định trên và tính đến tất cả các biến số có thể xảy ra, có thể có một điểm cân bằng giữa nhiều ve-aggregator. Tại thời điểm này, vẫn còn quá sớm để khẳng định bất cứ điều gì.

Điểm cân bằng được tìm thấy giữa vote-locking với một ve-aggregato và vote-locking trực tiếp với Yearn sẽ phụ thuộc vào khả năng tích lũy giá trị từ YFI của các aggregator và do đó depositor sẽ sẵn lòng hold liquid wrapped YFI (ví dụ: cvxYFI). Điểm cân bằng này cũng ảnh hưởng đến thời gian lock  trung bình của veYFI vì các ve-aggregator lock tokeno bằng một max lock vĩnh viễn.

Các bribing protocol có thể trở thành nguồn lợi tức chính khác cho những vote locker. Số tài sản được thanh toán sẽ phụ thuộc vào phần thưởng được chuyển đến các briber gauge, vì bribe sẽ là sự chênh lệch giữa phần thưởng trên và khoản bribe được trả. Do đó, những briber rất có thể sẽ là những bên có số tài sản gửi yVault lớn (tức là các giao thức) và những đối tượng được bribed sẽ là những người bỏ phiếu không có tiền gửi.

Các rủi ro

DeFi đã nhiều lần cho chúng ta thấy cách mà tính phản xạ tác động cả 2 mặt. Điều này đặc biệt đúng khi tất cả các thành phần của một hệ thống phụ thuộc vào xu hướng của nhau. Trong trường hợp của Yearn thì quán tính cũng có thể roll ngược lại.

Platypus Finance - một stablecoin DEX dựa trên Avalanche sử dụng mô hình ve, là một giao thức đã trải qua một phiên bản của vòng phản hồi (feedback loop) này. Tuy nhiên, vai trò của Yearn với tư cách là DeFi “baseplate” được thiết lập tốt chắc chắn sẽ nâng cao TVL (và từ đó cải thiện thu nhập), vì toàn bộ danh mục các giao thức lớn, độc lập đã xây dựng sản phẩm của mình xung quanh yVaults.

Meta-logic của sàn là: ngay cả sau khi những depositor hám lợi đã biến mất, chi phí chuyển đổi và rủi ro vẫn sẽ cao hơn lợi tức bị mất, do đó giữ nguyên những người gửi tiền lớn nhất và nguồn lợi nhuận lớn nhất. Một logic tương tự cũng tồn tại với giá YFI, vì YFI không được phát hành theo cách lạm phát, phân bổ trước, mà thay vào đó sẽ giảm khi TVL (thu nhập) giảm. Do đó, nếu những vote locker bán tháo lợi tức của họ, thì quy mô của hệ thống sẽ tự thu nhỏ lại.

Rủi ro tiềm ẩn tiếp theo là mức tăng tối đa 10 lần. Điều này sẽ làm tăng sự phụ thuộc vào các ve-aggregator. Rất có thể, động lực sẽ tạo ra sự phụ thuộc vào chỉ một hoặc nhiều nhất là một số ít các ve-aggregator - vì quyền lực biểu quyết (voting power)/tăng động lực hoạt động của kênh, từ mọi góc độ đến (các) nền tảng thống trị.

Mặc dù các đối tượng đó có thể được chia sẻ lợi ích, chẳng hạn như trở thành YFI blackholes một cách hiệu quả, các ve-aggregator cũng tạo ra những phụ thuộc và rủi ro nằm ngoài tầm kiểm soát của cộng đồng Yearn. Mối quan tâm thứ hai, rộng hơn là việc các ve-aggregator này phá vỡ hiệu quả động lực liên kết dài hạn. Quyền biểu quyết bắt đầu tính theo tuần và tháng chứ không phải là năm.

Vấn đề tác nhân chính cũng có thể trở nên trầm trọng hơn do các bribing protocol. Điều này có thể trở thành vấn đề đặc biệt đối với Yearn nếu phạm vi của veYFI (trong bước bốn) được mở rộng thêm một số yếu tố như các tham số vault.

Từ một góc nhìn rộng hơn, lợi nhuận từ việc phân bổ phí cũng có thể không đúng lúc. Mặc dù bản thân cuộc thảo luận xung quanh việc phân bổ phí nằm ngoài phạm vi của báo viết này, nhưng việc các thực thể (trong crypto và các bên khác) phân phối dòng tiền trong 2.5 năm để hoạt động là điều không phổ biến. Bảo toàn vốn và đầu tư vào tăng trưởng và phát triển hóa ra có thể là cách sử dụng thu nhập tốt hơn, đặc biệt là trong một ngành công nghiệp có tốc độ phát triển nhanh.

Kết luận

Thảo luận về “token” có thể được coi là gauche, nhưng chắc chắn các token có thể tạo ra giá trị cho các giao thức. DeFi 1.0 dường như đã giải quyết xong phần đầu tiên: là sử dụng token để khởi động dự án. Thật không may, khi tình hình thay đổi, thực tế cho thấy hầu hết các token hầu như không có giá trị.

Curve là ngoại lệ.

Curve nổi bật như một viên kim cương thô vì sử dụng token của mình để tạo ra giá trị cho toàn bộ hệ sinh thái và quan trọng là chính mình. Nếu việc tạo ra giá trị là phần đầu tiên của chiến lược tokenomic hợp lý, thì việc duy trì giá trị giao thức chắc chắn là phần thứ hai.

Đối với tín dụng (credit) của Yearn, dự án đã cố gắng để đạt được giá trị. Nhưng may mắn và thời gian không đứng về phía Yearn. Tuy nhiên, đây có thể là điều tốt vì việc triển khai veToken độc đáo của Yearn dường như được thiết lập để đôi bên cùng có lợi, cho phép Yearn tăng mức sử dụng giao thức và giá trị của token quản trị gốc YFI.

Bài viết được Huyền Trang thuộc FXCE Crypto biên tập từ “Evolving Yearn Tokenomics: From Value Capture to Value Creation”  của tác giả Ashu Pareek; với mục đích cung cấp thông tin và phi lợi nhuận. Chúng tôi không khuyến nghị đầu tư và không chịu trách nhiệm cho các quyết định đầu tư liên quan đến nội dung bài dịch.

#DeFi
ic-comment-blueBình luận
#