Tiêu điểm chính

• Canto là Proof-of-Stake blockchain với mục đích chung là nhúng một sàn giao dịch phi tập trung, thị trường cho vay hay tiền tệ thế chấp vào network.

• Ba cơ chế DeFi cốt lõi này được cung cấp cho người dùng dưới dạng Free Public Infrastructure — các tiện ích công cộng được sử dụng miễn phí vĩnh viễn.

• Các lựa chọn thiết kế của Canto thể hiện một cách tiếp cận hoàn toàn khác để xây dựng các ứng dụng blockchain có thể catalyze (thúc đẩy) cho làn sóng áp dụng tự nhiên từ phía nhà phát triển. Tuy nhiên, việc tập trung vào phân phối token và phụ thuộc vào khai thác thanh khoản có thể cản trở sự phát triển dài hạn của mạng lưới.

Hai xu hướng quan trọng đang diễn ra trong thị trường crypto lúc này:

1. Các mô hình kinh doanh ứng dụng Blue-chip DeFi đang tập trung lại. Thay vì cung cấp một dịch vụ riêng lẻ, các giao thức đang bắt đầu đóng gói các dịch vụ sàn giao dịch, cho vay và stablecoin với nhau trong một ngăn xếp hợp nhất (unified stack).

2. Các ứng dụng chọn rời khỏi các mạng lưới smart contract tổng quát để tạo các blockchain dành riêng cho mình. Mặc dù cách tiếp cận này buộc các ứng dụng phải khởi động bảo mật mạng lưới riêng biệt, nhưng điều đó cho phép khả năng tùy chỉnh và kiểm soát tốt hơn đối với các chương trình khuyến khích network.

Canto là một mạng lưới smart contract thử nghiệm kết hợp cả hai ý tưởng này với nhau. Được xây dựng trên công cụ SDK Cosmos, Canto là Proof-of-Stake (PoS) blockchain có mục đích chung là nhúng một sàn giao dịch phi tập trung (DEX), thị trường cho vay và tiền tệ được thế chấp vào network. Canto xem ba nguyên tắc DeFi cốt lõi này là hàng hóa công (public goods) nên cung cấp miễn phí cho người dùng.

Nhìn chung, Canto cung cấp một cách tiếp cận độc đáo cho cả application và việc thiết kế network phù hợp với đặc tính mở của các public blockchain.

 

Trải nghiệm Canto

Hầu hết các Layer-1 blockchain mới đều yêu cầu một tổ hợp công nghệ độc quyền hoặc thuật toán đồng thuận để phân biệt chúng khỏi các network cạnh tranh.

Tuy nhiên, Canto chỉ đơn thuần là một nhánh nhỏ từ EVMOS, một smart contract network tổng quát có khả năng tương thích EVM với hệ Cosmos. Bằng cách khác, Canto tự tạo nét riêng bằng cách cung cấp DeFi cốt lõi dưới dạng “Free Public Infrastructure” (Cơ sở hạ tầng miễn phí) cho người dùng. 

Từ trước tới nay, các ứng dụng DeFi được xây dựng dưới dạng các doanh nghiệp có cơ cấu sở hữu phân quyền. Theo cấu trúc này, các giao thức trích xuất giá trị từ người dùng và phân phối lại (hoặc dự định một ngày nào đó sẽ phân phối lại) giá trị đó cho chủ sở hữu governance token của giao thức.

Thay vì sử dụng mô hình pay-to-use tương tự, Free Public Infrastructure của Canto cung cấp các dịch vụ DeFi dưới dạng tiện ích công cộng miễn phí sử dụng được xây dựng dựa trên ba nguyên lý cốt lõi:

1. Rent Extraction Resistant: Các dịch vụ DeFi nền tảng của Canto thiếu governance token và không thể thay đổi để trích xuất phí (charge fees) trong tương lai.

2. Thu hút khách hàng khả thi ở mức tối thiểu: Canto tìm cách khống chế quyền sở hữu trực tiếp đối với người dùng của mình. Ví dụ: Canto DEX không cung cấp hoán đổi giao diện. Thay vào đó, tất cả các giao dịch phải thông qua trình tổng hợp của third-party hoặc graphic user interfaces (GUIs) do họ xây dựng. Cách tiếp cận này nhằm tập trung vào sự cạnh tranh xung quanh trải nghiệm của end-user và tạo điều kiện thu hút nhiều user hơn cho các giao thức mới.

3. Thanh khoản là một Free Public Goods: Canto xem thanh khoản như một public goods nên được cung cấp miễn phí cho bất kỳ người dùng, arbitrageur (nhà đầu tư chênh lệch giá) hoặc giao thức trên network. Cụ thể, Canto DEX miễn phí đối với các giao dịch bên ngoài khai thác thanh khoản và tài trợ cho public goods trở thành động lực duy nhất cung cấp thanh khoản trên mạng lưới.

Những nguyên tắc này dựa trên tinh thần phân quyền cấp cơ sở. Canto không nhận đầu tư từ các tổ chức lẫn VC và lần đầu ra mắt cũng không có token presale hoặc vesting.

Scott Lewis, một trong những tác giả ban đầu của Canto, đã bày tỏ quan điểm bản thân đối với Canto trong cộng đồng Discord ngay sau khi ra mắt vào tháng 8:

Network Genesis và CANTO Distribution

Canto đã ra mắt public testnet vào ngày 15 tháng 7 năm 2022. Trong 30 ngày tiếp theo, những early tester đã sử dụng mạng lưới và cung cấp phản hồi gọi là Settlers of Canto.

Vào ngày 15 tháng 8 năm 2022, mạng lưới đã đi vào hoạt động và cấp cho những Settlers đạt chuẩn 2% trong tổng số 1 tỷ nguồn cung CANTO ban đầu.

Tổng cộng 13% nguồn cung CANTO đã được phân phối cho những contributor mà không vesting. 85% CANTO token còn lại đã được gửi đến community pool để nhận các khoản tài trợ trong tương lai (5%), khai thác thanh khoản ngắn và trung hạn (35%), dài hạn (45%).

CANTO token phục vụ bốn mục đích trong Canto network:

1. Bảo mật thông qua staking.

2. Khuôn khổ thanh toán nền tảng cho block space.

3. Công cụ khuyến khích thanh khoản trên DEX.

4. Công cụ quản trị Canto Lending Market (Thị trường cho vay Canto - CLM), $NOTE và network rộng hơn.

CANTO tuân theo một supply schedule (biểu cung) lạm phát với tốc độ phân rã theo cấp số nhân. Điều này giúp khuyến khích những early staker khởi động lại hệ thống bảo mật của network trước khi nhanh chóng giảm phần thưởng xuống mức bền vững.

Quản trị mạng lưới có khả năng điều chỉnh các tham số này. Khi mới thành lập, mạng bắt đầu với tỷ lệ lạm phát hàng năm ~20% và tạo ra ~16 triệu CANTO mới cho những staker, nhanh chóng tăng gấp đôi circulating supply. 

Sau giai đoạn đầu tiên của Canto (khoảng thời gian 30 ngày), DAO đã bỏ phiếu để giảm 70% phát thải lạm phát, đưa tỷ lệ lạm phát hàng năm xuống ~5% cho các nhà đầu tư. Khai thác thanh khoản cũng giảm 50%, dẫn đến việc phát hành CANTO giảm ròng ~ 54%.

Cấu trúc Free Public Infrastructure của Canto

Canto DEX

Canto DEX là một cấu trúc fork từ giao thức Solidly. DEX hỗ trợ cả sản phẩm liquidity pools không đổi tiêu chuẩn cho các cặp tài sản không tương quan và liquidity pools tập trung cho các tài sản tương quan.

Mặc dù DEX mượn phần lớn mẫu code từ Solidly, nhưng những creator đã loại bỏ governance token của giao thức, cơ chế phí và bất kỳ khả năng nào để nâng cấp core logic. Kiến trúc này nhằm cung cấp một nền tảng trung lập để trao đổi đồng thời bảo vệ khỏi các hành vi trục lợi. 

Vì không có cơ chế phí nào được tích hợp trong DEX, nên các liquidity provider không nhận được doanh thu từ các trader (nhà giao dịch). Thay vào đó, network dựa vào phần thưởng liquidity mining như động lực duy nhất để cung cấp thanh khoản trên DEX.

Đây là một sự lựa chọn thiết kế cực kỳ quan trọng. Một ngày nào đó mạng lưới trưởng thành, giao thức sẽ hết CANTO phân bổ cho phần thưởng liquidity mining. Nếu không có bất kỳ khoản phí nào thì sẽ không có động cơ nào để các LP cung cấp thanh khoản và tự đặt mình vào impermanent loss (tình trạng thua lỗ tạm thời).

Ngoài ra, lịch trình lạm phát giảm dần theo cấp số nhân sẽ rời khỏi network mà không có bất kỳ lượng phát thải nào để chuyển trực tiếp đến các LP. Do đó, những CANTO holder có thể sẽ buộc phải thay đổi lịch trình lạm phát của network để khuyến khích thanh khoản trên DEX khi hết phần thưởng liquidity mining.

Cuối cùng, không có native front-end GUI cho Canto DEX. Người dùng phải dựa vào third-party aggregator như Slingshot để truy cập DEX lưu trữ. Bất chấp hạn chế này, Canto đã liên tục tạo ra gần 5 triệu đô la khối lượng mỗi ngày kể từ khi thành lập.

Thị trường cho vay Canto (CLM) và NOTE

Canto DEX được khuyến khích bởi Canto Lending Market (Thị trường cho vay Canto - CLM), một phân nhánh của Compound V2 tạo ra pooled debt market (thị trường gộp nợ) cho Canto network. Không giống như Canto DEX, CLM không hoàn toàn miễn phí. Borrower (người vay) vẫn phải trả lãi cho lender (người cho vay) để bù đắp rủi ro mà họ đang chịu khi cho vay tài sản của mình.

Quá trình vay và cho vay đòi hỏi phải có sự giám sát quản trị để tiến hành quản lý rủi ro và ngăn giao thức nhận nợ xấu.

Để tuân thủ quy định Free Public Infrastructure, quyền quản trị CLM được ủy quyền cho những CANTO staker để bảo vệ network một cách rộng hơn. Vì các stakeholder này quan tâm đến việc tăng mức sử dụng và phát triển tổng thể, nên họ không được khuyến khích trích xuất phí từ application layer.

CLM là trang chủ của $NOTE, đơn vị chia sẻ tài khoản Canto. $NOTE hoạt động như một loại tiền tệ thế chấp chỉ được đưa vào lưu thông khi người dùng mượn nó từ CLM. Thiết kế này gợi nhớ đến GHO stablecoin bên Aave.

Mặc dù $NOTE không được ngang giá với đồng đô la Mỹ, nhưng CLM sử dụng lãi suất động để tác động đến giá của nó. Khi $NOTE giao dịch dưới 1 đô la, lãi suất tăng lên để tăng cường khuyến khích mua và cho vay $NOTE.

Nếu $NOTE giao dịch trên $1, lãi suất sẽ giảm xuống để khuyến khích người dùng vay và bán $NOTE để lấy các tài sản khác. Tiền lãi được tính trong quá trình này được giao thức thu thập và được sử dụng để đầu tư public goods.

Trong tương lai, DAO có thể chọn tái chế các tiền vốn này làm ưu đãi liquidity cho Canto DEX, từ đó tạo ra giải pháp riêng cho vấn đề liquidity nói trên mà network phải đối mặt trong dài hạn.

CLM đã khởi động thành công TVL trị giá hơn 50 triệu đô la từ hàng nghìn giao dịch hàng ngày. Tuy nhiên, việc sử dụng khoản vay của giao thức đang ở mức thấp – CLM có trung bình ít hơn 14 giao dịch vay mỗi ngày kể từ khi ra mắt.

Điều này có thể được mong đợi do network còn non trẻ, nhưng trong tương lai nó sẽ là một điểm dữ liệu quan trọng để theo dõi mức độ chấp nhận từ người dùng. 

Xúc tác và những mối quan tâm

Chất xúc tác

Cải tiến dịch vụ Bridging

Mặc dù nhiều user đã quen với các quy trình bridging (kết nối) nhanh chóng và đơn giản, nhưng việc chuyển tài sản vào Canto hiện đang là một vấn đề đau đầu.

Những migrant mới có thể dành gần một giờ để tìm nguồn cung ứng CANTO từ cộng đồng Discord với mục đích khởi tạo ví, chờ hàng trăm block confirmation (xác nhận block) và wrapping asset (đóng gói tài sản) để sử dụng trong Canto EVM.

Canto đã quản trị khối lượng giao dịch trên Ethereum-to-Cosmos Gravity Bridge kể từ khi nó đi vào hoạt động vào giữa tháng 8. 

Khả năng bridging cải tiến dự kiến ​​sẽ đến Canto trong tương lai gần. Synapse đã nhiều lần được đồn đại là đang xây dựng sự hỗ trợ cho Canto trong những tuần gần đây.

Với tư cách là nhà cung cấp 10 bridge hàng đầu về khối lượng giao dịch hàng tháng, tích hợp Synapse sẽ mở rộng đáng kể potential userbase (cơ sở người dùng tiềm năng) của Canto và giải quyết các vấn đề rắc rối về trải nghiệm người dùng khi di chuyển sang network. 

Doanh thu đảm bảo theo hợp đồng (CSR) và Canto Hackathons

Những Canto contributor gần đây đã đưa ra một đề xuất bắt đầu phát triển một cơ chế mới để các smart contract developer (nhà phát triển hợp đồng thông minh) kiếm lợi từ công việc của họ: Contract Secured Revenue (Hợp đồng đảm bảo doanh thu - CSR).

CSR sẽ cung cấp một opt-in fee splitting model (mô hình chia phí tùy chọn tham gia) với mục đích chia sẻ một phần phí giao dịch với các developer chịu trách nhiệm về các smart contract được sử dụng trong một giao dịch nhất định. Khi hoàn tất, điều này sẽ hoạt động tương tự như cấu trúc shared fee của NEAR.

Đối với Canto, CSR sẽ khuyến khích các application hạn chế trích doanh số của user và thay vào đó đánh thuế đối với những network’s staker. Tác động lâu dài của lựa chọn thiết kế này là không rõ ràng, nhưng sẽ khuyến khích các builder thử nghiệm dùng thử free-to-use public utility model (mô hình tiện ích công cộng miễn phí) trong ngắn hạn.

Nói về việc các builder đang thử nghiệm trên Canto, cuộc thi hackathon công khai đầu tiên của network gần đây đã trao cho các builder tổng cộng 300.000 CANTO bởi những sáng tạo của họ.

Cuộc thi hackathon đã tạo ra một số dự án NFT (Magnet, Canto Long Necks và Prompt), một alternative DEX (CantoSwap), Canto Name Service, một giao thức tự động cộng gộp lợi tức (Y2R) và game máy đánh bạc theo chủ đề Pokémon (Kanto Game).

Hội thi second official hackathon hiện đang diễn ra cho đến ngày 20 tháng 11 và sẽ lại trao giải thưởng 300.000 CANTO.

Bản tường thuật cơ sở

Yếu tố thúc đẩy để Canto thể hiện dưới dạng một câu chuyện. Các dự án crypto cấp cơ sở với nhiều cộng đồng được liên kết chặt chẽ có lịch sử thúc đẩy cho sự phát triển của network và application. Yearn, Sushi và Juno chỉ là một vài ví dụ về các dự án gần đây đã lọt vào top 100 nổi bật nhờ các câu chuyện hướng đến cộng đồng. 

Sự mới lạ của Free Public Infrastructure đến từ Canto đã thuyết phục các nhà phát triển Ethereum đáng chú ý là Joseph Delong và Foobar để đảm nhận các vai trò trong hệ ban đầu của Canto. Có lẽ tăng trưởng hữu cơ nhiều hơn sẽ theo bước chân của những người chấp nhận sớm này.

Các mối quan tâm

Token Distribution

Theo ByBit, khoảng 129 triệu trong số 130 triệu CANTO dành riêng cho những người đóng góp sớm chỉ được phân phối cho 29 địa chỉ sau khi sự kiện Settlers of Canto diễn ra.

Vì không có quyền biểu quyết khi ra mắt, nên điều này tập trung một lượng lớn quyền biểu quyết, ảnh hưởng và sức bán vào tay rất ít người.

Mặc dù Canto quảng cáo với tư cách là “một cộng đồng DeFi phân quyền ủng hộ cơ sở hạ tầng công cộng miễn phí”, marginal developer có thể thấy nguồn cung cấp token tập trung và chọn xây dựng ở nơi khác.

Liquidity Mining có Bad Track Record (Kỉ lục kém)

Để giúp user có thể truy cập liquidity một cách tự do, Canto không cho phép bất kỳ khoản phí nào trên DEX của mình.

Về lý thuyết, ý tưởng này rất hay, nhưng vẫn cần phải có một cách để khuyến khích các LP cung cấp thanh khoản ngay từ đầu. Không có phí hoán đổi, Canto chỉ có thể khuyến khích thanh khoản bằng cách sử dụng governance token của mình.

Như chúng ta đã biết trong sự kiện 2020’s DeFi Summer, liquidity mining là một chiến lược có tính phản xạ cao, nhanh chóng gây ra thảm họa cho một số lượng lớn ứng dụng DeFi.

Ngay cả khi Canto kiểm soát để rời khỏi bong bóng liquidity mining một cách an toàn, thì vẫn cần phải có một kế hoạch bền vững khi dự trữ cạn kiệt. Tái phân phối lãi suất $NOTE mang lại một ít hy vọng, nhưng không rõ liệu những khoản thu này có đủ đáng kể để duy trì mức liquidity cần thiết hay không.

Chia sẻ 

Khi các blockchain trưởng thành, chúng ta bắt đầu hiểu vai trò quan trọng của chúng trong việc tài trợ, xây dựng và duy trì public goods trong tương lai.

Vitalik đã được ghi nhận trong nhiều năm nay, ủng hộ các builder tạo ra nhiều thử nghiệm hơn trong thị trường này. Canto là một ví dụ hoàn hảo về những builder đáp ứng lời kêu gọi hành động.

Dù Canto có tồn tại qua thử thách của thời gian hay không, thì nỗ lực táo bạo trong việc cung cấp dịch vụ DeFi dưới dạng public utilities (các tiện ích công cộng) sẽ là một nghiên cứu điển hình để các nhà thiết kế giao thức trong tương lai dựa vào trong nhiều năm tới.