Tiêu điểm chính

• Harmony đã phát triển một trustless BTC-Harmony bridge sử dụng XCLAIM làm khuôn khổ thiết kế. Bridge được kết hợp chặt chẽ nhất với mô hình light client và relay, được định nghĩa bởi Dmitriy Berenzon.
• BTC bị khóa trong Vault trên mạng Bitcoin, các nhà điều hành Vault cung cấp tài sản thế chấp dưới dạng token ONE. Relayer, những người giám sát Vault cho các giao dịch, cũng phải cung cấp ONE làm tài sản thế chấp.
• Việc thanh toán phí được thực hiện bởi cả Relayer và nhà điều hành Vault, khuyến khích sự tham gia rộng rãi của các tác nhân khác nhau. Cả Relayer và nhà điều hành Vault đều có thể bị slash nếu không đáp ứng  được Service Level Agreements (SLAs).
• Trong tương lai, có tiềm năng ra mắt một token mới để quản trị bridge và các thông số.

Với việc phát hành trustless BTC bridge mới của Harmony mang đến một cơ hội khác cho hodler để đưa BTC của họ hoạt động và tham gia vào DeFi mà không cần thanh lý bất kỳ tài sản quý giá nào.

Các hợp đồng thông minh cực kỳ khó xây dựng với Bitcoin Script vì tính hạn chế đã giúp cho Bitcoin trở thành một mạng an toàn và linh hoạt hơn. Mặt khác, Ethereum đã xuất hiện và đánh đổi để đạt được chức năng hợp đồng thông minh cao hơn và “Turing completeness”, đây là lý do tại sao phát triển ứng dụng và DeFi lại nở rộ, nhưng cũng là lý do tại sao việc tấn công hợp đồng trở nên phổ biến.

Về mặt lý thuyết, “Turing completeness” có nghĩa là việc tạo ra bất kỳ thứ gì trong hệ thống đều có thể thực hiện được, miễn là chia nhỏ quy trình thành các bước hợp lý. Hợp đồng thông minh và thế giới rộng lớn của Web3 là một ví dụ, nơi chúng ta chỉ bị giới hạn bởi trí tưởng tượng của con người.

Vì Bitcoin không có hợp đồng thông minh nên việc tạo ra các giao dịch có điều kiện và phức tạp sẽ khó khăn hơn. Khiến cho việc quản lý bitcoin và kết nối với các blockchain khác một cách trustless khá khó. Ngày nay, phần lớn BTC được sử dụng trên các chain khác là thông qua centralized custodian (người giám hộ tập trung).

Báo cáo này sẽ nghiên cứu về trustless BTC bridge, một sản phẩm mới trong hệ sinh thái Harmony. Được thiết kế để bảo mật và hoàn toàn trustless. Hoạt động cầu nối, tính kinh tế và rủi ro sẽ được đánh giá, cũng như tác động trong việc BTC hoạt động trên mạng tương thích Ethereum Virtual Machine (EVM).

Sơ lược về Harmony

Harmony là một shard blockchain hoàn toàn tương thích với Ethereum Virtual Machine, sử dụng cơ chế đồng thuận sáng tạo gọi là Effective Proof-of-Stake (EPoS). Không giống như PoS truyền thống, trong đó quyền xác thực block tiếp theo được trao thông qua xổ số hoặc đấu thầu, EPoS khuyến khích phi tập trung bằng cách giới thiệu mối quan hệ phi tuyến tính (non-linear) giữa số lượng token đã stake và cơ hội khai thác block tiếp theo.

Nói cách khác, stake nhiều token không có nghĩa là nhận nhiều phần thưởng hơn. Do đó, staker không thể khai thác lợi thế kinh tế theo quy mô.

Để tìm hiểu sâu hơn về cơ chế, hãy xem giải thích về EPoS đầy đủ của đội ngũ Harmony và nghiên cứu trước đây của Messari.

Harmony cũng là nơi có hệ sinh thái DeFi đang phát triển mạnh mẽ, với TVL tăng hơn bốn lần trong hai tháng, đạt hơn 1 tỷ USD. Phần lớn TVL (60%) đến từ game/DEX/NFT marketplace của DeFi Kingdoms. Ứng dụng có TVL lớn tiếp theo là Tranquil Finance, với gần 500 triệu USD. 

Lợi ích của Bridge đối với Alt chains

Trong suốt năm 2021, L2s và L1s thay thế với các khuyến khích thanh khoản đã có sự tăng trưởng, điều này nghĩa là mercenary capital (nguồn vốn của nhà đầu tư tìm cách tận dụng các chương trình khuyến khích ngắn hạn để thu lợi nhuận) đã di chuyển từ các chain với nhau. Hơn 25 tỷ USD được bridge trên Ethereum là một minh chứng.

Bridge là mảnh ghép quan trọng tạo điều kiện thuận lợi cho việc luân chuyển vốn. Các chain khác nhau phù hợp hơn cho các mục đích sử dụng khác nhau và bridge giúp chúng trở nên tương tác. Các giao thức khác nhau có các quy tắc và chuẩn (standard) khác nhau, có nghĩa là token có thể sử dụng trên một chain mà không thể sử dụng được trên chain khác.

Bridge cho phép sử dụng token trên các chain mới thông qua “wrapping”, trong đó token được burn hoặc khóa trong ký quỹ trên một chain và wrapped token tương đương được phát hành trên chain mới.

Ví dụ, nếu Bob có 10 token trên blockchain màu xanh và muốn chuyển 3 token sang blockchain màu đỏ, anh có thể khóa 3 trong số các token trên blockchain màu xanh và mint 3 wrapped token trên blockchain màu đỏ. Bob vẫn còn 10 token; chỉ là 3 token hiện đã wrap và có thể được sử dụng trong một môi trường mới.

BTC Bridge trong Harmony EVM

Harmony BTC bridge cho phép wrap BTC để sử dụng trên Harmony tương thích EVM. Bitcoin bridge có ý nghĩa quan trọng đối với hệ sinh thái Harmony: BTC là một tài sản khổng lồ, với mức vốn hóa thị trường trung bình chỉ dưới 1 nghìn tỷ USD trong sáu tháng qua. Nếu có thể được triển khai trên một blockchain để mang lại lợi nhuận và các mục đích sử dụng khác, điều này đồng nghĩa với việc TVL và hoạt động mạng sẽ tăng đáng kể.

Hoạt động và việc sử dụng các blockchain là vấn đề quan trọng nhất, giúp tăng mục đích sử dụng và sự phát triển mạng là một thành công to lớn đối với bất kỳ giao thức nào.

Tại thời điểm viết bài, Harmony TVL có giá trị hơn 1 tỷ USD. Khả năng bridge một tài sản trị giá khoảng 1 nghìn tỷ USD có thể làm tăng đáng kể TVL và giá trị của mạng lưới Harmony.

Điều cần lưu ý là một bridge an toàn trong Harmony sẽ mang đến lợi ích cho tất cả các EVM chain và BTC holder. Trên thực tế, Ethereum Virtual Machine là một chuẩn được nhiều chain khác nhau sử dụng. Tính phổ biến này làm giảm đáng kể sự phức tạp của việc sử dụng bitcoin trên các EVM chain khác, vì chuẩn chia sẻ (sharing standard) giúp việc kết nối các token trở nên dễ dàng hơn.

Sau đó, bitcoin hodler cũng có thể được hưởng lợi từ các cơ hội bên ngoài Harmony bằng cách khám phá các chain khác.

Một trong những lý do chính mà hodler có thể không muốn sử dụng BTC ở bất kỳ nơi nào khác là vì họ không muốn chịu bất kỳ rủi ro từ phía đối tác và nhiều bridge hiện tại không thực sự hoạt động một cách trustless.

Rốt cuộc, một trong những vấn đề chính đằng sau việc tạo ra Bitcoin là muốn loại bỏ sự tin cậy và phụ thuộc vào các bên thứ ba. Các trustless bridge nhằm mục đích thoát khỏi những mối bận tâm và cho phép sử dụng BTC trong các hợp đồng thông minh mà không phải hy sinh bất kỳ đặc tính phi tập trung nào.

Trên lý thuyết, các khuyến khích kinh tế của Harmony BTC bridge đề cập rằng nó trustless. Nếu điều này đạt được trong thực tế như lý thuyết, bridge có thể là cánh cổng phi tập trung cho BTC tiến vào thế giới EVM.

Theo DeFiPulse, trustless BTC bridge duy nhất là tBTC. Tuy nhiên, trong số khoảng 330.000 BTC được triển khai trên các chain khác, 79% được thực hiện thông qua custodial wBTC (wBTC được lưu ký).

Nguồn: DeFi Pulse

Lưu ý rằng dữ liệu trên hình phụ thuộc vào tất cả các bridge BTC đang hoạt động và UTXO (unspent transaction output, nghĩa là lượng tiền còn lại sau một giao dịch) bị khóa trong các vault hoặc pool khác nhau nhằm hỗ trợ bridge coin. Tuy nhiên, số liệu không phải lúc nào cũng đúng, ví dụ như Shinobi, bridge của Secret Network. Số lượng BTC thực tế đang hoạt động trên các chain khác có thể cao hơn so với báo cáo.

Kể từ khi bitcoin được triển khai trên Harmony, nhiều người dùng bị thu hút vì sự triển khai của Big Orange Coin (Bitcoin) mang lại lợi nhuận trên các giao thức DeFi khác nhau.

Trong Harmony, BTC được đại diện bởi 1BTC.

Chúng vốn dĩ không có giá trị như nhau. Không có peg (mức giá neo) bằng thuật toán nào được sử dụng, chỉ đơn giản là một supply peg (neo theo nguồn cung). Điều này có nghĩa là BTC luôn có thể được quy đổi theo tỷ lệ 1:1 với 1BTC (cộng với phí) và ngược lại, bất kể mức giá nào. Do đó, lý thuyết trò chơi chỉ ra rằng thị trường sẽ giữ mức peg bằng cách arbitrage (kinh doanh chênh lệch giá) bất kỳ sự biến động nào.

Bridge hoạt động như thế nào?

Ở cấp độ cao, đầu tiên, BTC trên blockchain Bitcoin bị khóa trong một vault. Giao dịch được xác minh theo cách trustless thông qua relayer và cho phép mint 1BTC trên blockchain Harmony. Trên đường quay trở lại, 1BTC bị burn – đã được xác minh và cấp quyền redeem (thu hồi lại) BTC ban đầu bị khóa trong vault trên blockchain Bitcoin.

Giao thức XCLAIM được sử dụng làm khuôn khổ cho bridge. Là một giao thức định nghĩa các chức năng cho các wrapped token được hỗ trợ bởi những tài sản trên chain gốc. Thông tin thêm về giao thức và hoạt động bên trong có thể được tìm thấy tại đây.

Nói sâu hơn, khi BTC đang được bridge, nó sẽ bị khóa trong các vault trên Bitcoin blockchain. Coins được lưu trữ cho đến lúc redeem. Do đó, chúng đóng vai trò hỗ trợ và mang lại giá trị cho 1BTC mới được phát hành.

Bất kỳ ai cũng có thể vận hành một vault nếu muốn: quá trình này bao gồm việc đăng ký vault và chạy một vault client. Điều này được thiết kế để dễ dàng sử dụng và mang lại lợi nhuận nhằm thu hút nhiều vault và cải thiện khả năng phi tập trung.

Để bridge trở nên trustless, các nhà điều hành vault được yêu cầu thế chấp tài sản bằng token ONE, hiện tỷ lệ là 150%. Điều này đảm bảo rằng họ có đủ tiềm lực mạnh mẽ để không lấy đi BTC và bỏ trốn. Nếu BTC bị sử dụng mà không được thông qua hoặc vault chuyển sang trạng thái ngoại tuyến và không thể cung cấp dịch vụ tạm thời, các hình phạt sẽ được ban hành.

Relayer giám sát các vault để xem có bất kỳ giao dịch trái phép nào diễn ra hay không. Chúng cũng giám sát blockchain Bitcoin để tìm bằng chứng rằng UTXO đã bị khóa trong một vault.

Chúng lưu trữ BTC block headers trên Harmony và cho phép hợp đồng phát hành 1BTC để xem liệu nhà phát hành có thực hiện giao dịch mà họ tuyên bố là đã thực hiện trên blockchain BTC hay không. Relayers cũng giống như Vaults, phải thế chấp tài sản bằng token ONE và có thể bị slash (lấy đi) trong trường hợp có hành vi xấu.

Phí được trả cho cả hai tác nhân nhằm khuyến khích sự tham gia, tránh chỉ có một Relayer và Vault do đội ngũ Harmony điều hành. Rốt cuộc, trustless chỉ có thể đạt được thông qua phi tập trung. 

Một oracle được sử dụng để xác định giá của ONE so với BTC. Đây là cách mà 150% tài sản thế chấp được yêu cầu để giám sát. Hiện tại, oracle là thành phần duy nhất không phi tập trung vì bị cho rằng cần sự tin cậy. Tuy nhiên, tích hợp Chainlink đã được triển khai và nguồn cấp dữ liệu giá hiện tại sẽ phi tập trung giống như Chainlink network.

Theo đội ngũ Harmony, các bước tiếp theo đang được thực hiện để giảm thiểu rủi ro về nguồn cấp dữ liệu giá. Relayers đã stake cũng có thể gửi nguồn cấp dữ liệu giá được sử dụng để benchmark (kiểm chuẩn) giá oracle và xác định liệu có sự chênh lệch lớn hơn 0,5% hay không. Nếu dao động giá giữa hai nguồn cấp dữ liệu lớn hơn 10%, các biện pháp bổ sung sẽ được thực hiện.

Mô tả bridge bằng một ví dụ thực tế: 

Bob muốn sử dụng BTC của mình để thu lợi nhuận trên blockchain Harmony. 

1. Bob chọn một vault và gửi BTC vào, bao gồm địa chỉ Harmony.
2. Sau khi giao dịch được xác minh, relayer sẽ gửi bằng chứng về việc đưa vào block Bitcoin cho chain Harmony.
3. Bằng chứng này cho phép Bob mint 1BTC, được gửi đến địa chỉ Harmony mà anh đã gửi cùng với giao dịch BTC. 
4. Bob hiện có thể sử dụng 1BTC mới phát hành để nhận được một số mức lãi suất hấp dẫn.
5. 

Tính kinh tế

Nếu các vault chuyển sang chế độ ngoại tuyến hoặc không cung cấp dịch vụ cho người dùng, chúng sẽ bị slash từ 10% đến 30%. Mức độ nghiêm trọng của hình phạt được xác định bởi điểm số của mỗi tác nhân, hoặc SLA (Service Level Agreements, nghĩa là thỏa thuận dịch vụ).

SLA là một con số trong khoảng từ 0 đến 100. Điểm số được tăng lên bởi các hành vi và dịch vụ tốt và bị giảm đi bởi hiệu suất và sự cố. Vault có điểm càng cao thì phần thưởng càng cao và càng ít bị phạt nếu không cung cấp dịch vụ. 

Cả Vaults và Relayers đều có SLAs. Lý do là vì các hình phạt nghiêm khắc đối với những người vi phạm lần đầu có thể ngăn cản các tác nhân tham gia với tư cách là vault. Do đó, hệ thống danh tiếng này được sử dụng để cung cấp cho các nhà điều hành vault một lịch sử và sự tín nhiệm mà họ có thể sử dụng để thoát khỏi các khoản phạt nặng nếu gặp sự cố vì bất kỳ lý do nào ngoài tầm kiểm soát.

Nếu Vault không cung cấp dịch vụ đầy đủ, tài sản thế chấp của họ sẽ được trao cho người đã bị mất BTC. Nếu Relayer bị slash, các token sẽ được gửi đến pool phí. 

Các khoản phí được phân phối để khuyến khích các nhà điều hành vault và Relayer cung cấp dịch vụ thiết yếu một cách cố định, cho phép bridge hoạt động theo cách trustless.

Nguồn: Đặc điểm kỹ thuật của BTC Bridge – Mô hình phí

Người dùng phải trả khoản phí 0,5% để sử dụng bridge và mint/redeem 1BTC – được thanh toán cùng với 1BTC. Các khoản phí này được trả cho các pool và phân bổ trên Relayers và Vaults theo SLA. Hơn nữa, phí được trả trực tiếp cho Vaults và Relayers khi cung cấp dịch vụ. 

Ngoài ra còn có một khoản phí bảo mật được thanh toán, bất kể số lượng được bridge, bằng 0,5% số tiền ký quỹ cần thiết để hỗ trợ cho việc chuyển BTC được yêu cầu. Ngoài ra, tất cả khoản stake bị slash (hình phạt cho thời gian ngừng hoạt động/dịch vụ kém) cũng được gửi đến các pool này. 

Về cơ bản, việc vaults và relayers sử dụng mạng permissionless có nghĩa là bridge có thể thực sự hoạt động chống lại sự kiểm duyệt. Mô hình phí là mảnh ghép cuối cùng giúp bridge hoạt động. Nếu tất cả các stakeholder hành động theo lý thuyết trò chơi, và nếu có đủ các stakeholder để giúp kháng sybil thì bridge có khả năng chống lại sự kiểm duyệt.

Các kế hoạch tương tai

Cũng như nhiều dự án, một số khía cạnh nhất định được cố định ban đầu và đội ngũ nắm quyền kiểm soát để thích ứng linh hoạt và đưa ra quyết định nhanh chóng.

Các kế hoạch và sự phát triển trong tương lai xoay quanh tính kinh tế, việc quản trị và kiểm soát bridge.

Tính kinh tế

• Hiện tại sử dụng token ONE làm phí bảo mật để khóa BTC trong vault. Số lượng có thể thay đổi theo phần trăm tài sản thế chấp của vault.
• Chuyển sang phí thị trường thay vì phí mint và redeem cố định 0,5%.

Quản trị

• Có kế hoạch ra mắt token trong tương lai.
• Token có thể sẽ được sử dụng để quản trị phi tập trung và các thông số kỹ thuật hoặc dùng làm phí.
• Việc phát hành token cũng có thể dẫn đến sửa đổi tokeneconomics.

Rủi ro

Như Dmitriy Berenzon đã trình bày trong bài đăng trên medium: có ba loại bridge chính. Bất kỳ bridge nào cũng có thể thuộc một trong các phân loại hoặc kết hợp các yếu tố của mỗi loại.

Nguồn: Dmitriy Berenzon 

1BTC bridge là một trong những light client và relay. Như có thể thấy trên biểu đồ trên, nó vượt trội về hiệu quả sử dụng vốn, trạng thái và sự bảo mật. Các khuyến khích kinh tế của bridge đảm bảo rằng liên đoàn Staked Relayers duy trì kết nối và trạng thái. Ngoài ra, Vaults cũng được khuyến khích cung cấp dịch vụ kịp thời.

Tuy nhiên, hai lĩnh vực yếu kém là hiệu quả sử dụng vốn và bảo mật.

Hiệu quả sử dụng vốn

Các token được stake bởi Relayers, Vaults và tài sản thế chấp BTC bởi người dùng chỉ là vốn cố định để làm con tin nhằm xử lý hành vi xấu. Mặc dù có một cơ chế mạnh mẽ để điều chỉnh các khuyến khích, nhưng nguồn vốn cố định sẽ không được sử dụng để thanh khoản hoặc đưa vào hoạt động dưới bất kỳ hình thức nào. Sử dụng vốn không hiệu quả không phải là một lỗi, chỉ có nghĩa là việc sử dụng các nguồn lực có thể hiệu quả hơn.

Ngoài ra, có thể cản trở khả năng mở rộng do tài sản thế chấp phải tăng tương ứng với giá trị được bridge. Vì tài sản thế chấp bắt buộc để tạo bridge BTC là 150%, nên số tiền được giữ trong vault phải luôn lớn hơn 10% so với BTC đang có. Tất nhiên, đây là những đánh đổi trong thiết kế được thực hiện với tốc độ và các khuyến khích kinh tế phù hợp.

Bảo mật

“A chain is only as strong as its weakest link.” (Ngụ ý rằng thành công của bridge phụ thuộc vào từng yếu tố, nếu một yếu tố kém hiệu quả thì không thể thành công được). Trong thế giới crypto và blockchain, sự bảo mật thường chuyển thành layer của ngăn xếp tập trung nhất. Trong trường hợp của bridge chính là sự phụ thuộc vào giá oracle cần sự tin cậy.

Oracle quy định giá của ONE/BTC. Vì ONE là tài sản thế chấp được sử dụng bởi Vaults và Relayers, giá giảm xuống dưới một ngưỡng nhất định so với BTC có thể kích hoạt thanh lý/slash. Về mặt lý thuyết, nếu oracle bị thao túng (một cuộc tấn công thông thường) nhằm đưa ra giá sai, thì những điều kiện này có thể bị thực thi sai.

Chainlink Oracles hiện đã được tích hợp và sẽ đưa ra nguồn cấp dữ liệu giá không phụ thuộc vào một oracle riêng lẻ. Do đó, rủi ro oracle sẽ được giảm thiểu bằng cách làm cho liên kết của chain có khả năng chống kiểm duyệt như mạng của Chainlink.

Nhận xét và kết luận về các chain đang tồn tại trong Harmony

Cuối cùng, Harmony BTC bridge sử dụng một mạng lưới các vault và relayer. Về lý thuyết, kiến ​​trúc được phi tập trung, nhưng vẫn chưa thấy liệu các biện pháp khuyến khích hiện tại có đủ để thúc đẩy các tác nhân khác nhau tham gia nhằm đạt được sự phi tập trung hay không. 

Những giá trị cũng như rủi ro của thiết kế đã được xem xét, và tầm quan trọng không thể phủ nhận của những bridge đã được đề cập. Thế giới multi-chain không phải là một ý tưởng, đây là một thực tế. Các chain khác nhau được tối ưu hóa cho các mục đích khác nhau.

Nhiều blockchain ngày nay tự hào có hoạt động ấn tượng và tổng giá trị bị khóa cao. Tuy nhiên, các vấn đề nảy sinh do xung đột về hệ tư tưởng, tiêu chuẩn và sự phân mảnh của thanh khoản và thông tin.

Trải nghiệm người dùng trong tương lai đối với các dapps: người dùng không cần chọn chain để giao dịch một cách thủ công, nhưng là nơi mà người dùng không hề biết blockchain cơ sở nào đang được sử dụng để tương tác với Web3. Người dùng thậm chí có thể đang sử dụng đồng thời nhiều tài khoản – một để xác minh, một để ký giao dịch, và một tài khoản khác để hoàn tất thanh toán. 

Frictionless bridges và việc giao tiếp giữa các blockchain có thể giúp hiện thực hóa tầm nhìn trong tương lai gần. Sự phát triển liên tục và phi tập trung của các dịch vụ này là rất quan trọng đối với một mạng internet chạy trên blockchain. Harmony-Bitcoin bridge mới là một bước tiến khác hướng tới tương lai, nơi thông tin và giá trị có thể tương tác liền mạch và trustless trên các chain.

Bài viết được Đỗ Nguyễn Hồng Mai biên tập từ Bridging BTC to Harmony’s Ethereum Virtual Machine” của Karim Halabi; với mục đích cung cấp thông tin và phi lợi nhuận. Chúng tôi không khuyến nghị đầu tư và không chịu trách nhiệm cho các quyết định đầu tư liên quan đến nội dung bài dịch.

—————————————————
👉 Theo dõi FXCE Ventures
Group Chat | Research Hub | FXCE Spotlight | Tổng hợp airdrop | FXCE Pool Coin