Các insight quan trọng

• Lượt áp dụng và tích hợp gia tăng đã dẫn đến dung lượng kênh công khai (public channel) của Lightning đạt mức 3.624 bitcoin – tương đương $143m, tăng 198% so với cùng kỳ năm ngoái.
• Sự phát triển của các nhà cung cấp dịch vụ cơ sở hạ tầng – bao gồm cả các công ty phần mềm quản lý node và lưu trữ đám mây node – đã giúp người dùng sử dụng Lightning Network và giúp cho các doanh nghiệp tích hợp Lightning vào các sản phẩm và dịch vụ của mình dễ dàng hơn
• Số lượng người dùng truy cập vào chức năng thanh toán Lightning đã tăng từ 10 triệu người vào tháng 10 năm 2021 lên hơn 80 triệu người vào tháng 3 năm 2022.
• Taro – một giao thức chạy bằng Taproot mà Lightning Labs mới cho ra mắt – nhắm đến mục tiêu đưa stablecoin và các tài sản khác lên Bitcoin và Lightning.

Hầu hết mọi người trong lĩnh vực tiền mã hóa đều biết rằng lớp cơ sở Bitcoin gặp phải vấn đề về khả năng mở rộng. Ra mắt lần đầu tiên vào năm 2015, Lightning Network (LN) nhắm đến mục tiêu giải quyết các vấn đề về khả năng mở rộng bằng cách sử dụng mạng lưới kênh thanh toán Layer-2 được gắn với giao thức cơ sở.

Phương pháp mở rộng của Lightning đã trở nên phổ biến theo thời gian và hiện được coi là giải pháp mở rộng quy mô thực tế cho Bitcoin.

Ra mắt vào năm 2018, việc áp dụng LN trong ba năm đầu tiên không để lại nhiều ấn tượng. Vào đầu năm 2021, Lightning chỉ có khoảng $40m công suất công khai (tức là tổng giá trị bị khóa) và được ước tính có ít hơn 100.000 người dùng truy cập vào thanh toán Lightning. Có vẻ như mạng lưới thiếu các khuyến khích cần thiết để bootstrap tính thanh khoản trong các kênh thanh toán cần thiết cho việc thực hiện các giao dịch.

Hơn nữa, mạng lưới không có hiệu quả về vốn vì phải cấp vốn trước bằng bitcoin cho các kênh, điều này gây thêm một trở ngại khác đối với việc áp dụng.

Mặc dù trong một vài năm đầu, tốc độ tăng trưởng của LN còn chậm, nhưng tình hình đã thay đổi vào giữa năm 2021 khi mạng lưới này có được sự áp dụng quan trọng. Tuy nhiên, vì các nền tảng Layer 1 thay thế có các use case linh hoạt hơn và đã thu hút sự chú ý của thị trường nên sự phát triển của LN đã tụt lại phía sau, bất chấp tất cả các phát triển và tích hợp đã xảy ra trong năm trước đó.

Lightning Network là gì?

Trước năm 2021, Lightning không được áp dụng nhiều, một phần do sự phức tạp và thiếu cơ sở hạ tầng liên quan đến việc thiết lập một node và sử dụng mạng. Tuy nhiên, đến năm 2021, nền tảng kỹ thuật của mạng lưới đã đạt đến độ hoàn thiện. Các triển khai LN chính (Eclair, Core Lightning và LND) đã thêm nhiều tính năng giúp của các nhà phát triển sử dụng dễ dàng hơn.

Ngoài ra, nhiều công ty phần mềm quản lý và lưu trữ đám mây node đã có dạng trực tuyến để hỗ trợ hệ sinh thái. Những phát triển này cho phép người dùng áp dụng LN dễ dàng hơn và cho phép các doanh nghiệp tích hợp Lightning vào các sản phẩm và dịch vụ của mình.

Vào giữa năm 2021, LN đã có màn ra mắt đầu tiên trên sân khấu chính của thế giới khi El Salvador tuyên bố Bitcoin trở đồng tiền pháp định của nước này và phát hành ví điện tử Chivo được xây dựng trên LN. Ngay sau đó, Twitter đã đưa Lightning vào tính năng tipping (boa) của mình.

Sau khoảng thời gian không có bất kỳ bản cập nhật Bitcoin nào kể từ bản cập nhật SegWit vào năm 2017 thì vào tháng 11 năm 2021, Taproot đã được kích hoạt. Taproot cho phép tổng hợp chữ ký để giúp tăng cường quyền riêng tư và cải thiện khả năng mở rộng cho các giao dịch Lightning, từ đó có được chi phí rẻ hơn khi thanh toán trên lớp cơ sở.

Vào đầu năm 2022, Cash App đã tích hợp các giao dịch thanh toán và chuyển khoản hỗ trợ Lightning vào ứng dụng của mình. Cột mốc quan trọng này đã giúp tăng số lượng người dùng truy cập vào dịch vụ thanh toán Lightning từ con số 10 triệu vào tháng 10 năm 2021 lên hơn 80 triệu vào tháng 3 năm 2022.

Ngay sau đó, Kraken đã tích hợp gửi và rút tiền LN vào dịch vụ; và trong vòng một tháng, node của họ đã vươn lên vị trí lớn thứ sáu trên LN.

Tại hội nghị Bitcoin 2022, Strike đã công bố mối quan hệ hợp tác lớn với Shopify, NCR (nhà cung cấp điểm bán hàng lớn nhất thế giới) và công ty thanh toán Blackhawk. Strike là một ứng dụng trên LN nhằm phân tách tài sản bitcoin khỏi mạng lưới Bitcoin. Mục tiêu được đặt ra là làm gián đoạn các giao dịch và kiều hối toàn cầu bằng cách gửi các khoản thanh toán fiat-đến-bitcoin-đến-fiat, sử dụng LN làm phương tiện thanh toán.

Người dùng có thể thanh toán bằng bitcoin mà không bị ảnh hưởng bởi sự biến động giá, nghĩa vụ thuế, khó khăn về lưu ký  và quản lý node / kênh. Nếu những tích hợp này trở thành hiện thực, Strike có thể cung cấp cho các thương gia trải nghiệm vượt trội so với các mạng lưới thẻ truyền thống bằng cách cung cấp các khoản thanh toán được giải quyết nhanh trên toàn cầu với mức phí gần như bằng không.

Khi càng có nhiều công ty thanh toán truyền thống, các ứng dụng fintech và các sàn giao dịch tích hợp Lightning thì các hiệu ứng mạng xung quanh nền tảng thanh toán thay thế với phí thấp này sẽ tiếp tục được tăng cường. Đây chính xác là những gì đã diễn ra vào đầu tháng 4 năm 2022, khi BitPay và Robinhood thông báo rằng họ cũng sẽ tích hợp LN.

Trạng thái của mạng lưới

Dung lượng BTC được giữ trong các kênh công khai đã đạt mức cao mới là 3.624 bitcoin, tương đương với $143 triệu. Sự kết hợp giữa việc tăng cường áp dụng và tích hợp đã dẫn đến dung lượng kênh công khai của LN tăng mạnh 198% trong năm qua. LN được xếp hạng thứ 37 trong số các giao thức có tổng giá trị bị khóa lớn nhất. Với 339.172 bitcoin được wrap và bắc cầu vào Ethereum thì có thể thấy kích thước của LN vẫn còn tương đối nhỏ.

Các chỉ số công khai của LN không phải là chỉ số lý tưởng để đo lường mức độ chấp nhận mạng lưới. Vì các kênh riêng tư không được tính đến trong bất kỳ chỉ số công khai nào nên cuối cùng thì các chỉ số thu thập được sẽ thấp hơn so với thực tế.

Để giúp bạn dễ hình dung về số lượt áp dụng  không được tính, chúng ta hãy xem thông tin sau:  vào tháng 1 năm 2020, BitMEX Research ước tính rằng có khoảng 27,8% trong số tất cả các kênh là kênh riêng tư. Dựa trên tỷ lệ phần trăm này – con số được ước tính là đã tăng cao hơn ở hiện tại – thì tổng dung lượng BTC sẽ vào khoảng 4.600 bitcoin, tương đương với $183 triệu.

Không giống như hầu hết các public blockchain (blockchain công khai) khác, thiết kế của LN là một điều bí ẩn. Để biết được khối lượng thanh toán trên mạng lưới, Arcane Research đã thu thập dữ liệu riêng tư từ những người tham gia hệ sinh thái.

Ước tính khối lượng thanh toán bao gồm các khoản thanh toán cho hàng hóa hoặc dịch vụ, các khoản thanh toán / chuyển khoản giữa các cá nhân, và các khoản gửi / rút tiền cho các dịch vụ tài chính. Phát hiện này cho thấy trong năm qua, khối lượng thanh toán đã tăng hơn 400% và số lượt thanh toán tăng gần gấp đôi.

Nguồn: Arcane Research

Arcane Research cũng chia khối lượng thanh toán thành nhiều loại khác nhau bằng cách sử dụng dữ liệu từ hai tháng đầu năm 2022.

Họ phát hiện ra rằng 48% khối lượng thanh toán được giao dịch trực tiếp giữa các cá nhân, bao gồm kiều hối và các giao dịch P2P đến bạn bè. Các khoản gửi/rút tiền từ các dịch vụ thương mại chiếm 32% và mua hàng hóa hoặc dịch vụ thông qua công ty hỗ trợ thanh toán hoặc thông qua thẻ quà tặng chiếm 19%. 1% còn lại đến từ các hình thức thanh toán khác, chủ yếu là thanh toán vi mô (micropayment) và các phần thưởng.

Điều thú vị là cũng chính 1% này lại chiếm hơn 60% các giao dịch được gửi trên Lightning. Hiện tượng này cho thấy rằng gaming, streaming và các ứng dụng xã hội được xây dựng trên LN đang bắt đầu thu hút người dùng vì chúng sử dụng các lượt thanh toán vi mô để gửi thông tin, truy cập nội dung hoặc hỗ trợ người sáng tạo, chẳng hạn như Sphinx hoặc Fountain.

Số lượng node và kênh có thể được sử dụng để cung cấp thông tin chi tiết về sự phát triển tổng quát của mạng lưới. Phải công nhận rằng đây không phải là các chỉ số hoàn hảo để đánh giá sự áp dụng mạng vì phần lớn người dùng mới không thực sự thiết lập giải pháp tự lưu trữ khi sử dụng LN. Cần lưu ý rằng số lượng node và kênh Lightning đã tăng trưởng theo cấp số nhân gần đây, lần lượt tăng 58% và 92% so với đầu năm.

Nhìn chung, hệ sinh thái LN dường như đang phát triển mạnh mẽ. Lớp cơ sở kỹ thuật liên quan đến cơ sở hạ tầng node đã hoàn thành, hỗ trợ ví đã tăng lên, tích hợp công ty thanh toán và dịch vụ tài chính tiếp tục phát triển và có nhiều ứng dụng giải trí hơn đang được xây dựng trên Lightning. Ngoài ra, nhiều công ty đang xây dựng các công cụ và dịch vụ cần thiết để Bitcoin và LN đạt được sự áp dụng chính thống.

Ví dụ, Voltage cung cấp dịch vụ lưu trữ cho các node Bitcoin và Lightning trên đám mây và chỉ mất khoảng 5 phút để hoàn thành thiết lập. Các công ty cơ sở hạ tầng như Voltage là nhân tố cần thiết để đưa việc áp dụng lên cấp độ tiếp theo.

Nguồn: Arcane Research

Tương lai của Lightning và Bitcoin

Với hơn $186 tỷ vốn hóa thị trường, stablecoin chắc chắn đã nổi lên như một ứng dụng đột phá của tiền mã hóa. Taro là một giao thức chạy bằng Taproot mới vừa được Lightning Labs cho ra mắt nhằm mục đích đưa stablecoin và các tài sản khác vào Bitcoin và Lightning. Nếu thành công, Taro sẽ giúp người dùng có thể gửi stablecoin và các tài sản kỹ thuật số khác qua LN với chi phí hầu như bằng không.

Điều này có thể thu hút thêm nhiều người dùng cho mạng lưới, thúc đẩy khối lượng và tính thanh khoản nhiều hơn trong bitcoin và đem lại phí định tuyến cao hơn cho các nhà quản lý node. Thách thức ở đây là cần phải khiến người dùng ngưng sử dụng các giao thức đã được thiết lập sẵn với các hiệu ứng mạng mạnh mẽ để chuyển qua sử dụng Taro.

Các bitcoin miner được thưởng cho việc bảo mật mạng lưới bằng phí giao dịch trực tuyến và trợ cấp khối (block subsidies). Vì Lightning nhắm đến mục tiêu chuyển phần lớn hoạt động mạng lưới của Bitcoin ra khỏi giao thức cơ sở nên đã có những cuộc tranh luận sôi nổi về việc liệu mô hình bảo mật của Bitcoin có thể duy trì bền vững một khi trợ cấp khối đạt mức bằng 0.

Olaoluwa Osuntokun – Giám đốc công nghệ của Lightning Labs – tin rằng sự gia tăng hoạt động và áp dụng trên LN sẽ mang lại lợi ích cho Bitcoin bằng cách tăng nhu cầu về blockspace trên lớp cơ sở. LN có thể đạt được điều này bằng cách tăng số lượng giao dịch trên chuỗi – các giao dịch bắt nguồn từ các kênh đang được mở / đóng và từ các nhà quản lý đang tái cân bằng các kênh và tối ưu hóa kết nối và dung lượng.

Điều này có thể đảm bảo các miner vẫn tồn tại bền vững, nhưng kết quả chính xác thì phải đợi đến khi các khoản trợ cấp của khối cạn kiệt trong thế kỷ tới.

Lời kết

Trong quá khứ, LN đã phải chật vật để có được sự áp dụng đáng kể nhưng gần đây mạng lưới đã bắt đầu thu hút sự chú ý khi được nhiều công ty thanh toán, các sàn giao dịch và các sản phẩm fintech áp dụng. Khi hệ sinh thái trưởng thành với nhiều cơ sở hạ tầng Lightning hơn và khi các doanh nghiệp dịch vụ giúp việc thiết lập node và sử dụng mạng lưới trở nên dễ dàng hơn thì có thể xu hướng áp dụng này sẽ tiếp tục.

Lightning Network vẫn đang trong giai đoạn đầu và chỉ có thời gian mới có thể cho biết liệu giải pháp mở rộng quy mô này có hoạt động như dự tính hay không khi hiện đang có hơn 100 triệu người dùng hàng ngày bắt đầu sử dụng. Nhưng nếu Lightning Network có thể mở rộng quy mô một cách hiệu quả và nhận được sự chấp nhận và nếu Taro tìm thấy thành công thì Bitcoin cũng có thể sớm được áp dụng chính thống.

Bài viết được Hiền Lê biên tập từ “What’s Happening on the Lightning Network?” của Sami Kassab; với mục đích cung cấp thông tin và phi lợi nhuận. Chúng tôi không khuyến nghị đầu tư và không chịu trách nhiệm cho các quyết định đầu tư liên quan đến nội dung bài dịch.

—————————————————
👉 Theo dõi FXCE Ventures
Group Chat | Research Hub | FXCE Spotlight | Tổng hợp airdrop | FXCE Pool Coin