Tiêu điểm chính 

• Aragon Client và Aragon Court đã tạo cơ sở cho các DAO thực hiện quản trị một cách lạc quan (optimistic governance) và xử lý các tranh chấp chủ quan.
• Vào năm 2021, ngày càng ít DAO khởi chạy trên Ethereum do phí cao và thực hiện quản trị trên chuỗi (on-chain).

Dự án Aragon ra đời vào năm 2017 để hỗ trợ quản trị phi tập trung (decentralized governance). Aragon cung cấp các bản mẫu để khởi chạy các DAO trong vài phút bằng các ứng dụng mô-đun có thể tùy chỉnh. Trong Aragon Network, có một số sản phẩm được xây dựng để hỗ trợ khởi chạy, duy trì các DAO và tối ưu hóa quy trình bỏ phiếu. Decentraland, DAppNode, API3, NFTX,… là các dự án nổi bật hiện đang được hỗ trợ bởi Aragon.

Là một dự án ra đời sớm, Aragon là khuôn mẫu phù hợp, nhưng nó dần trở thành một lựa chọn kém hấp dẫn hơn trong việc thành lập các DAO với sự ra đời của các công cụ mới hơn.

Aragon Network là gì?

Aragon là một dự án mang tính tập trung (centralized) và Aragon One là đội quản lý chính trong vài năm đến cuối năm 2021. Sự ra mắt của Aragon Network (AN) DAO đánh dấu sự khởi đầu của phân quyền cấp tiến (progressive decentralization) của Aragon. AN DAO gồm một số DAO phụ với các nhiệm vụ sau:

• Main: Nơi các holder ANT gặp gỡ, đề xuất và biểu quyết các quyết định của kho bạc.
• Executive: Nhóm được chọn sẽ giám sát chiến lược tổng thể của DAO.
• Compliance: Nhóm được chọn sẽ tập trung vào việc bảo vệ DAO.
• Tech Committee: Nhóm được chọn tập trung vào việc kiểm tra và duy trì cơ sở mã (codebase).
• Aragon Court: Tòa án để giải quyết tranh chấp trong quá trình xử lý các đề xuất.

AN DAO tượng trưng cho cấu trúc phân cấp (hierarchical structure) của hầu hết các DAO. Trong đó, các ủy ban được bầu chọn có quyền tự chủ đưa ra các quyết định thi hành liên quan đến chuyên môn của họ. Hiện tại, AN DAO không nằm trong bất kỳ cấu trúc pháp lý nào.

Sự ra mắt & Nguồn cung token ANT

Token quản trị ANT ra mắt thông qua ICO và huy động được 25 triệu USD. Kết thúc đợt kêu gọi đầu tư, dự án có tổng nguồn cung là 39,6 triệu ANT.

Việc phân bổ token như sau:

• Token sale (70%)
• Quỹ Aragon (15%)
• Những người đóng góp sớm (15%)

Aragon đã tung ra token thứ hai cho sản phẩm Court là ANJ, được cung cấp bởi ANT nhưng sau đó đã ngừng lại.

Sản phẩm của Aragon

Aragon Network có bốn phần: Máy khách (Client), Quản trị (Govern), Tòa án (Court) và Phiếu biểu quyết (Voice).

Client

Client cung cấp các mẫu DAO. Cuối năm 2021, Client đã ra mắt trên Polygon và Harmony, giúp giảm đáng kể chi phí tạo và quản lý DAO. Do chi phí cao, nhiều DAO phải tiến hành quản trị ngoài chuỗi (governance off-chain) bằng các giải pháp như Snapshot. Thông thường, các chức năng ngoài chuỗi làm mất tính minh bạch, đi ngược với tiêu chí của các tổ chức mở. 

Aragon là một trong những dự án đầu tiên hỗ trợ xây dựng các DAO, đạt được thành công và nổi tiếng nhưng sau đó lại bị tuột dốc. Trong số hơn 2.000 Aragon DAO được triển khai kể từ năm 2018, chỉ có 300 được ra mắt vào năm 2021, đã giảm so với con số 700 ở năm 2020.

Việc ra mắt một DAO trên Ethereum là khá tốn kém và điều này có thể gây ra xu hướng giảm trong Aragon Client. Do đó, Layer-2 trở thành lựa chọn hợp lý – một số DAO đã tồn tại trên Polygon như KlimaDAO và MetaCartel. Hơn 1.000 DAO mới được thành lập cùng với sự ra mắt của Polygon Aragon Client, trong khi chỉ có khoảng 90 được ra mắt trên Harmony.

Từ khi Client được triển khai trên Polygon, số lượng đề xuất mới được thông qua đã nhanh chóng vượt qua những đề xuất trên Ethereum. Đây có thể là chỉ báo về việc các nhà xây dựng áp dụng Layer 2 cho cộng đồng của họ, nhưng cũng có thể là hoạt động ở các DAO trên Aragon Client không hoạt động.

Tính đến thời điểm hiện tại, chỉ có 12 Aragon DAO trên Ethereum có quy mô ngân quỹ trên 1 triệu USD, nhỏ hơn đáng kể so với các ngân quỹ khổng lồ ngày nay.

Court

Đối với các blockchain, ý tưởng “code is law” là một điều thiếu sót. Hợp đồng thông minh có thể phân biệt giữa điều hợp lý, điều công bằng trong các trường hợp phức tạp và vấn đề chủ quan. Aragon sử dụng Aragon Court như một giải pháp để giải quyết các tranh chấp pháp lý phức tạp.

Là một giao thức oracle phi tập trung, Aragon Court có thể được sử dụng để giải quyết các tranh chấp chủ quan với kết quả nhị phân. Aragon Court sẽ cho phép các bên liên quan thảo luận về các đề xuất đang diễn ra trong trường hợp họ không đồng ý.

ANJ là token riêng, được giới thiệu như một loại tiền tệ để các thành viên stake khi tranh chấp các đề xuất hoặc nếu họ muốn trở thành người giám hộ (tức là bồi thẩm đoàn) tại Aragon Court. Vào năm 2020, token ANT được nâng cấp lên V2 và ANJ đã ngừng hoạt động, thay thế hệ thống token kép bằng một token quản trị duy nhất (tức ANT).

Hiện tại, những người muốn trở thành người giám hộ tại Aragon Court cần stake 100 token ANT để được xem xét.

Govern

Govern là tầng quản trị liên quan đến các khía cạnh khác ngoài việc cần đến Court trong trường hợp có tranh chấp. Để đẩy nhanh quá trình ra quyết định, Aragon thực hành quản trị lạc quan hay còn gọi là “đồng thuận lười biếng”, nghĩa là tất cả các đề xuất đều được thông qua trừ khi bị dừng lại tại Aragon Court trong thời gian trì hoãn.

Quản trị lạc quan cũng được Colony DAO sử dụng. Các đề xuất mặc định sẽ được thông qua, nhưng các thành viên có thể phản đối bất kỳ đề xuất nào. Để làm như vậy, thành viên cũng phải stake một lượng token nội bộ mà DAO đã thỏa thuận. Điều này tạo ra một hệ thống tự điều chỉnh, nơi mà các thành viên “thể hiện hành động hơn là lời nói”.

Để đạt được điều trên, nhóm đã đề xuất tiêu chuẩn ERC-3000 vào năm 2020, là một tiêu chuẩn trên chuỗi để các hợp đồng thực hiện dựa trên các quyết định quản trị lạc quan được thực hiện ngoài chuỗi. Tuy nhiên, đề xuất cải tiến (EIP) này không được chấp thuận bên ngoài Aragon.

Voice

Voice vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm, cho phép người dùng tạo đề xuất cho bất kỳ token ERC-20 nào và bỏ phiếu cho chúng trên L2. Voice được hỗ trợ bởi Vocdoni OpenStack, là một giao thức bỏ phiếu ẩn danh hoàn toàn.

DAO và sự trở lại của hệ thống phân cấp

Vào đầu năm 2021, 11 thành viên của Aragon One đã từ chức với lý do tổ chức này thiếu minh bạch. Kết quả là hiệp hội bắt đầu phân quyền và do đó hình thành Aragon Network (AN) DAO. Tuy nhiên, DAO được thành lập mà không bị sự ảnh hưởng của một số thành viên chủ chốt của nhóm sáng lập.

Trong thực tế, sự phân quyền sẽ luôn tồn tại và không có điểm dừng. Khi quyền kiểm soát được chia sẻ chu đáo, nhóm trung tâm sẽ thiết lập DAO để đạt được thành công khi rút lui khỏi toàn quyền. Thông qua cách tiếp cận để quản trị và thành lập các DAO, Aragon cho rằng phân quyền hoàn toàn không phải là chìa khóa để điều hành và duy trì một tổ chức

Với các dự án như Giao thức Orca và nhóm làm việc của Index Coop, sẽ có các phiên bản phân cấp hơn so với truyền thống. Các DAO liên tục suy nghĩ và cải thiện hệ thống phân cấp cho phù hợp.

Tổng kết 

Ưu điểm của mạng lưới là sự linh hoạt, cho phép người dùng tùy chỉnh các bản mẫu theo ý thích, bỏ đi một số ràng buộc. mạng lưới cũng dự báo trước về quản trị optimism. Sau các cuộc thảo luận trên diễn đàn, các đề xuất thường được tinh chỉnh để phù hợp với mong muốn của cộng đồng và từ đó sẽ có khả năng được thông qua.

Mặc dù có các sản phẩm ra mắt gần đây, nhưng Aragon DAO chưa hẳn là một lựa chọn phổ biến để thành lập hay quản lý so với các DAO khác. Ngoài ra, từ khi các thành viên của nhóm rời đi, nhóm ít sự gắn kết và giảm phong độ trong việc thực hiện dự án.

Bài viết được Hồng Nhung biên tập từ “The Aragon Network” của Eshita Nandini; với mục đích cung cấp thông tin và phi lợi nhuận. Chúng tôi không khuyến nghị đầu tư và không chịu trách nhiệm cho các quyết định đầu tư liên quan đến nội dung bài dịch.

—————————————————
👉 Theo dõi FXCE Ventures
Group Chat | Research Hub | FXCE Spotlight | Tổng hợp airdrop | FXCE Pool Coin